Een crisis antropoloog kijkt met de blik van een antropoloog naar crisissituaties of naar situaties waarin veranderingen plaats vinden die iedereen raken.
Antropologen zijn in staat om maatschappelijke kwesties te benaderen vanuit verschillende perspectieven. Ze hebben daarbij kennis van de culturele aspecten van de menselijke interactie en stellen vragen bij alles wat vanzelfsprekend lijkt. Dit doen ze door de dialoog aan te gaan en verbinding te leggen met en tussen verschillende groepen mensen.
Vroeger werd antropologie vooral ingezet om inheemse culturen te bestuderen en vreemde culturen in kaart te brengen. Tegenwoordig richt de antropologie zich ook op hedendaagse ontwikkelingen en processen in de moderne samenleving. Juist omdat een antropoloog in staat is om vanuit verschillende perspectieven te denken en te analyseren ontstaat er een breder inzicht in de veelal complexe ontwikkelingen in de hedendaagse organisaties en instituties.
Een crisis antropoloog heeft zich erop toegelegd om organisaties, bedrijven en instituties te bestuderen waarin zich een crisissituatie voordoet. Juist in een crisissituatie waarin de organisatie niet terug kan vallen op bestaande inzichten, ervaringen en kwaliteiten is het van belang dat allereerst erkend wordt dat de oplossing niet in het al bekende ligt. Er dient gezocht te worden naar andere mogelijkheden, vergezichten en richtingen. Weliswaar met alle aanwezige kennis en kunde, maar tegelijkertijd op een andere wijze.
Dit vraagt moed van de organisatie, van de leiders, van de betrokkenen. Ze dienen immers op zoek te gaan naar een ander handelingsperspectief, een ander gedragsrepertoire. En vaak raakt die zoektocht aan overtuigingen die in het onderbewuste zijn opgeslagen, het onderbewuste van de organisatie maar vaak ook van individuen. Een crisis antropoloog is in staat hier inzicht in te bieden, juist omdat het zijn expertise is om in dialoog te gaan en perspectieven bloot te leggen.
Als de openheid tot stand is gebracht tussen betrokkenen, kan er gekeken worden naar nieuwe principes, naar nieuwe inzichten die een nieuw handelingsperspectief mogelijk maken. Het gaat immers om het opnieuw vormgeven van een organisatie binnen een geheel veranderde context.
Vaak raakt dit ook aan de identiteitsbeleving van mensen binnen een organisatie. Ze zijn immers vaak gewend aan ‘hoe het gaat’ en plotseling gaat het niet meer zo. In die belevingen kunnen verschillende werkelijkheden naast elkaar bestaan, er is binnen een organisatie immers geen bestaande waarheid. Maar de werkelijkheidsbelevingen geven wel richting aan het gedrag van mensen. Dat betekent dat bij onverwachte gebeurtenissen het van belang is de gebeurtenis te duiden en betekenis te geven.
Door met respect, openheid en heldere analyse de verschillende werkelijkheidsbelevingen tegemoet te treden kan er gewerkt worden aan een gedeeld beeld ten aanzien van de crisis. In dit gedeelde beeld en door het blootleggen van overtuigingen en onbewust gedrag, wordt het nemen van besluiten eenvoudiger. Zelfs in een bestaande crisis kan er dan effectief, transparant en met recht voor alle betrokkenen daadkrachtig gehandeld worden.
Kortom: door met respect en in openheid de verschillende perspectieven, handelingsrepertoires en onbewuste overtuigingen bloot te leggen komt de crisis antropoloog tot een waarachtige analyse die leidt tot een transparante aanpak waarin de betrokkenen zich herkend en erkend zullen weten. Dat laatste leidt tot resultaat waardoor tijdens een crisis door alle betrokkenen daadkrachtig opgetreden kan worden.
Een crisis antropoloog werkt zowel op het gebied van voorbereiding, hands on als evaluatie van een crisis situatie. Meer informatie? Neem gerust contact op met Bart Klijnsma.